Juan R. J. Sonlleva, CEO de Axertia: “O papel do CDTI Innovación e os fondos FEDER permiten que as pemes tecnolóxicas poidamos transformar coñecemento en innovación real”

El orixe de Axertia, localizada en Segovia (Castela e León), remóntase a unha traxectoria persoal marcada pola curiosidade tecnolóxica e o impulso emprendedor. O seu fundador e CEO, Juan R. J. Sonlleva, comezou programando aos 13 anos nun computador Amstrad CPC464, sen imaxinar que aquela afección derivaría, décadas despois, nunha compañía en intelixencia artificial, automatización e robótica aplicada. 

“Non proveño dunha familia de empresarios pero sempre tiven claro que quería crear as miñas propias solucións e ter a liberdade de innovar sen límites”, lembra. Tras dirixir durante anos o departamento de informática dunha empresa do sector da alimentación animal, decidiu dar o paso e fundar a súa propia empresa, xunto con os seus socios Juan Luis Ferri e Daniel M.M. cun obxectivo claro: desenvolver tecnoloxía útil, escalable e transformadora.

Hoy, cun equipo de 29 profesionais, case a metade dedicados á área de I+D, Axertia consolidouse como unha referencia no desenvolvemento de solucións baseadas en IA, sistemas de automatización avanzada e análise intelixente de datos. O seu produto estrela, Acta Digital, é unha suite tecnolóxica que permite a gravación automática, xestión e análise intelixente de sesións plenarias e de goberno en concellos e deputacións, combinado captura audiovisual, xestión documental e procesamento semántico avanzado.

Ademais das súas solucións de xestión documental, Axertia desenvolve ferramentas de intelixencia empresarial e automatización industrial adaptadas a medianas empresas, co obxectivo de optimizar a toma de decisións e mellorar a produtividade. Esta orientación tecnolóxica ha impulsado a expansión da compañía cara a novos mercados en Europa e o norte de África, e situouna no epicentro dun proceso de transformación que combina a enxeñaría creativa española coa precisión tecnolóxica asiática.

“O noso crecemento baséase na investigación constante. Destinamos tradicionalmente un 25% da facturación a I+D+i, pero en 2025 demos un paso máis: case a metade dos nosos recursos orientáronse ao desenvolvemento dun robot humanoide multipropósito para a construción”, explica Sonlleva. Este ambicioso proxecto, apoiado polo CDTI Innovación e cofinanciado cos fondos europeos FEDER a través de programa Cervera, marca un antes e un despois na historia da empresa.

Un robot humanoide ao servizo da construción

El proxecto baseado no deseño e fabricación dun robot humanoide multipropósito para a construción persegue desenvolver un sistema robótico capaz de executar tarefas de alto valor engadido nun sector que afronta un grave déficit de man de obra cualificada. “Só en España, faltan máis de medio millón de traballadores especializados en construción. O noso robot pode axudar a cubrir ese baleiro e, ao mesmo tempo, preservar oficios e técnicas tradicionais que hoxe corren o risco de desaparecer”, explica.

El robot de Axertia apóiase no ecosistema tecnolóxico de NVIDIA, que permite adestrar o seu comportamento en contornas simuladas mediante técnicas de aprendizaxe por reforzo. Esta aproximación reduce os custos de posta en marcha e acelera o proceso de aprendizaxe do sistema. Ademais, a compañía está a desenvolver un bus cognitivo propio, inspirado na estrutura funcional do cerebro humano, que permitirá ao robot tomar decisións autónomas axustadas a valores e contextos definidos polo programador.

“Queremos que os nosos robots sexan útiles, obedientes e eticamente controlables. O seu comportamento debe responder a un equilibrio entre produtividade e seguridade, mantendo sempre límites medibles e verificábels”, subliña Sonlleva. Esta arquitectura cognitiva constitúe un dos principais diferenciadores do proxecto, que aspira a establecer un novo paradigma na automatización do sector construtivo.

Eficiencia, seguridade e sustentabilidade

Los beneficios do robot humanoide desenvolvido por Axertia son múltiples. Desde o punto de vista operativo, permitirá asumir tarefas perigosas, repetitivas ou de alta esixencia física, liberando aos operarios humanos para funcións de supervisión, deseño ou control técnico. Ademais, os robots poderán coordinarse desde a nube en equipos ou peonadas dixitais con ordes de traballo específicas, garantindo produtividade inmediata en obras e proxectos.

Otro aspecto crave é a súa capacidade de avaliar a calidade dos traballos realizados, tanto doutros robots como de empregados humanos, e detectar riscos laborais de forma preventiva mediante visión artificial e sensores ambientais. “Estamos convencidos de que esta tecnoloxía transformará a forma en que se conciben as obras. Non se trata de substituír persoas, senón de crear contornas máis seguras, eficientes e sustentables”, engade.

La colaboración co centro tecnolóxico EureCAT e a Universidade de Valladolid reforza a solidez técnica do proxecto. EureCAT desenvolve o sistema de visión artificial e o módulo de interpretación de ordes de traballo, mentres que a universidade traballa na validación e fiabilidade do sistema sensorial. “Esta sinerxia entre un centro tecnolóxico e unha universidade pública é fundamental para garantir rigor científico e transferencia real de coñecemento ao sector”, destaca o CEO.

Robotización con propósito humano

Unha das cuestións máis debatidas en torno á automatización é o seu impacto no emprego. Para Sonlleva, a clave está no enfoque: “Un robot non substitúe a un traballador, senón que lle asiste. Por cada robot operativo necesítanse enxeñeiros, analistas, técnicos de apoio e operadores humanos que ensinen, manteñan e supervisen o seu comportamento”. Desde esta perspectiva, a robotización convértese nunha ferramenta para crear emprego cualificado e aumentar a competitividade das empresas.

Ademais, Axertia subliña o papel da tecnoloxía na inclusión social e laboral. “La robótica pode facilitar a incorporación de mulleres e persoas con discapacidade ao sector da construción, reducindo as esixencias físicas e trasladando o foco cara á supervisión, o control e a xestión tecnolóxica dos procesos”, apunta Sonlleva. Este enfoque alíñase cos valores de igualdade, accesibilidade e diversidade que a compañía promove desde os seus inicios.

Oficinas de Axertia

Ética e tecnoloxía: construír o compás moral da IA

Más allá de os retos técnicos, o proxecto aborda un desafío de enorme calado: o desenvolvemento de marcos éticos e cognitivos para a toma de decisións autónomas. “Os robots do futuro necesitarán compases morais. El modo en que dotemos de criterio ético ás máquinas determinará a sociedade que queremos construír”, afirma.

Para iso, Axertia colabora con filósofos, teólogos e expertos en neurociencia, co obxectivo de traducir principios humanos en modelos de IA modulares e transparentes. “Non queremos caixas negras, senón sistemas comprensibles e verificábels. Europa debe ter voz propia neste ámbito e non delegar a ética das súas máquinas noutras culturas”, subliña.

Este enfoque interdisciplinar constitúe un dos alicerces máis innovadores do proxecto, que combina enxeñaría avanzada, reflexión filosófica e responsabilidade social. “O noso obxectivo é que os robots poidan tomar decisións autónomas sen perder de vista a dimensión humana da tecnoloxía”, explica Sonlleva.

Colaboración internacional e aprendizaxe mutua

A relación de Axertia con Corea do Sur foi decisiva na evolución do seu modelo tecnolóxico. “Compartimos con este país unha visión moi similar do traballo e do negocio: esixencia, claridade e cumprimento. Eles achegan excelencia en robótica e automatización; nós, creatividade e enxeñaría aplicada”, comenta.

Esa colaboración permitiu á empresa mellorar a planificación dos proxectos de I+D, optimizar os seus procesos internos e fortalecer a súa rede de alianzas estratéxicas. “El equilibrio entre a precisión coreana e a creatividade española deunos unha vantaxe competitiva única. Queremos seguir estreitando lazos con Asia e atraer investimento cara a Europa”, engade o directivo.

El valor do apoio público á innovación

El impulso recibido a través do CDTI Innovación e os fondos FEDER foi clave para facer posible este proxecto de alto risco tecnolóxico. “Sen este apoio, non sería posible. Permitiunos constituír un equipo propio de I+D, adquirir ferramentas avanzadas de simulación e alcanzar nun ano o que doutro xeito levaría varios exercicios”, recoñece Sonlleva.

Gracias a este financiamento, Axertia multiplicou a súa produtividade, acelerado o desenvolvemento e espertado o interese de investidores nacionais e internacionais, especialmente en Asia. “Este tipo de programas públicos son esenciais para reducir a brecha entre a idea e o mercado. Permiten que as pemes tecnolóxicas poidamos transformar coñecemento en innovación real”, engade.

El CEO subliña, ademais, o valor estrutural que este tipo de apoio ten para o ecosistema español: “Mentres noutros países a I+D+i forma parte natural da cultura investidora, en España aínda custa atopar financiamento privado para proxectos cuxo retorno se mide en coñecemento ou propiedade intelectual. Por iso, o papel do CDTI e dos fondos europeos é tan relevante: axudan a construír un tecido tecnolóxico sólido e sustentable”.

Ambición tecnolóxica de face ao futuro

O horizonte de Axertia é ambicioso e realista á vez. A medio prazo, a compañía espera que varios centenares de robots humanoides desenvolvidos internamente estean operativos en contornas reais, demostrando a súa eficacia e rendibilidade. “Queremos evidenciar que este tipo de solucións poden revitalizar o mercado da vivenda, tanto en nova construción como en rehabilitación, e contribuír á sustentabilidade do sector”, sinala Sonlleva.

O obxectivo final é consolidarse como unha empresa europea de referencia en robótica aplicada á construción, con presenza estable en Asia e Europa, e un modelo empresarial baseado na innovación responsable. “Non perseguimos ser un unicornio, senón unha compañía sólida, construída con tesón, esforzo e paixón. Cremos na tecnoloxía como motor de progreso e na innovación como o mellor camiño para xerar emprego cualificado e valor social”, conclúe.

CDTI Innovación

O Centro para o Desenvolvemento Tecnolóxico e a Innovación, CDTI E.P.E. é unha empresa pública dependente do Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades, cuxo obxectivo é a promoción da innovación tecnolóxica no ámbito empresarial. A misión do CDTI é conseguir que o tecido empresarial español xere e transforme o coñecemento científico-técnico en crecemento globalmente competitivo, sustentable e inclusivo. En 2024, no marco dun novo plan estratéxico, o CDTI proporcionou máis de 2.300 millóns de euros de apoio a empresas e startups españolas.

Más información:

Oficina de Prensa
prensa@cdti.es
91-581.55.00

En Internet
Cerco web: www.cdti.es
En Linkedin: https://www.linkedin.com/company/29815
En X: https://twitter.com/CDTI_innovacion
En Youtube: https://www.youtube.com/user/cdtioficial

Este contido é copyright © 2025 CDTI,EPE. Está permitida a utilización e reprodución citando a fonte e a identidade dixital de CDTI (@CDTI_innovacion).