Javier Bermejo, director financeiro de Val, Ballina e Fernández: “Co impulso do CDTI e os fondos FEDER, o noso proxecto sobre microbiota endóxena da sidra avanzou máis rápido e permitiunos acceder a tecnoloxía avanzada”
Con máis de 130 anos de historia, Val, Ballina e Fernández —a emblemática casa da sidra asturiana O Gaiteiro— segue demostrando, a través dun proxecto sobre microbiota endóxena apoiado por CDTI Innovación e os fondos europeos FEDER, que tradición e tecnoloxía poden convivir para impulsar a excelencia e a sustentabilidade
Desde a súa orixe en 1890, esta empresa familiar asturiana mantivo un compromiso firme coa calidade, a innovación e o arraigamento territorial. Hoxe, ese espírito renóvase con proxectos de I+D sobre microbiota endóxena e calidade da sidra, cofinanciado por CDTI Innovación e fondos FEDER, que aplica biotecnoloxía avanzada para mellorar o perfil aromático, a sustentabilidade e a diferenciación dos seus produtos.
Co fin de atender a demanda dos emigrantes asturianos en América, Val, Ballina e Fernández naceu do empeño por ofrecer unha sidra que resistise as longas viaxes en barco sen perder a súa esencia. A solución foi innovadora: carbonatar a sidra natural e engadirlle azucre, dando orixe á recoñecida sidra espumosa O Gaiteiro, un fito que marcou o inicio dunha historia empresarial singular. En 1900, a firma constituíuse como sociedade anónima e, desde entón, a súa evolución estivo marcada por unha filosofía de mellora continua.
“Somos unha empresa con máis de 130 anos de historia, pero coa mirada posta no futuro”, afirma Javier Bermejo, director financeiro de Val, Ballina e Fernández, S.A. “Nosa condición de empresa familiar permitiunos manter unha visión a longo prazo e apostar por proxectos de innovación que reforcen a nosa identidade sen perder a esencia do que somos: produtores de sidra de alta calidade, vinculados ao territorio e comprometidos coa sustentabilidade”.
A compañía, formada por máis de 70 profesionais, combina unha sólida experiencia artesanal con tecnoloxía de vangarda. O seu catálogo actual inclúe sidra natural tradicional DOP, sidra natural espumosa DOP, a recoñecida Sidra “O Gaiteiro”, sidra ecolóxica, mollos de mazá, doces, turróns e pratos preparados, e exporta os seus produtos a máis de 40 países, entre eles Estados Unidos, México, Xapón ou Reino Unido. En 2024 alcanzou unha cifra de negocios de 22,7 millóns de euros, cun crecemento do 2,02 % respecto ao exercicio anterior, consolidando a súa posición como referente do sector sidrero español.
Nos últimos anos, a empresa intensificou a súa aposta polo I+D+i, destinando recursos significativos ao desenvolvemento de solucións que melloren os procesos produtivos e reduzan o seu impacto ambiental. Entre as súas liñas de traballo máis destacadas atópase a automatización con biorreactores, a redución de insumos químicos e a aplicación de microbiota endóxena na fermentación da sidra, unha vía que combina sustentabilidade, calidade sensorial e diferenciación no mercado.
Mazás para preparar a sidra en Val, Ballina e Fernández
A microbiota como nova fronteira biotecnológica
O proxecto sobre microbiota endóxena e calidade da sidra xorde precisamente desa procura de equilibrio entre a tradición centenaria e a innovación científica. O seu obxectivo é diferenciar as sidras mediante procesos naturais que potencien o seu perfil aromático e a súa sustentabilidade, explorando o potencial de microorganismos autóctonos para mellorar a fermentación e reducir a dependencia de insumos externos.
Segundo explica Javier Bermejo, “a necesidade deste proxecto naceu do desexo de ofrecer ao consumidor unha sidra con matices propios da nosa contorna e elaborada mediante procesos naturais. Queriamos integrar a nosa tradición centenaria coa innovación biotecnológica, mantendo a esencia do produto e, ao mesmo tempo, mellorando a súa singularidade”.
O principal reto, sinala, foi adaptar microorganismos autóctonos —especialmente fermentos non-Saccharomyces— a procesos industriais, un desafío que require unha combinación de investigación aplicada e coñecemento técnico. “Estamos a realizar ensaios en biorreactores e colaborando con centros tecnolóxicos para resolver as incógnitas que expón este proceso. O noso obxectivo é aproveitar industrialmente os logros que estamos a obter e aplicalos á produción real das nosas sidras”, apunta Bermejo.
Estes fermentos non convencionais achegan unha maior complexidade aromática e unha personalidade diferenciada á sidra, á vez que reforzan a conexión coa contorna natural asturiano. “A microbiota endóxena permítenos capturar os matices do territorio e trasladalos ao produto final”, explica. “É unha forma de innovar sen perder a esencia, de mellorar sen desnaturalizar o que nos fai únicos”.
Un modelo sustentable e respectuoso coa contorna
O uso de microbiota endóxena non só persegue a excelencia sensorial, senón tamén un modelo de produción máis sustentable e respectuoso coa biodiversidade. Ao reducir a necesidade de insumos externos —como fertilizantes ou produtos fitosanitarios—, a empresa logra un impacto positivo sobre o chan e o ecosistema. “Traballar cos nosos propios microorganismos permítenos favorecer un ecosistema máis equilibrado, mellorar a saúde do terreo e reducir a pegada ambiental do proceso”, destaca Bermejo.
A automatización mediante biorreactores foi outro dos avances tecnolóxicos relevantes do proxecto. Esta tecnoloxía permite controlar de forma precisa as condicións de fermentación, optimizando o uso de enerxía e materias primas. “Grazas aos biorreactores, conseguimos reducir custos enerxéticos e de insumos, ademais de minimizar o impacto ambiental. E o máis importante: este sistema axúdanos a obter sidras máis complexas e singulares”, sinala o director financeiro.
A nivel económico, esta optimización tradúcese en aforros significativos e unha maior estabilidade na calidade do produto, o que reforza a competitividade da empresa. Pero os beneficios van máis aló: a redución de aditivos e tratamentos químicos tamén inflúe positivamente na percepción do consumidor, cada vez máis atento á procedencia e sustentabilidade dos alimentos e bebidas que consome. “O consumidor actual busca produtos naturais e sustentables, e a redución de fertilizantes e fitosanitarios axúdanos a reforzar esa percepción. É unha vantaxe competitiva que combina innovación, autenticidade e compromiso ambiental”, apunta Bermejo.
Botellas de sidra en Val, Ballina e Fernández
Innovar desde a identidade
Ao longo da súa traxectoria, Val, Ballina e Fernández soubo converter os retos en oportunidades. A empresa mantén a súa estrutura accionarial familiar desde as súas orixes, unha característica que foi clave para garantir a continuidade do proxecto empresarial e a transmisión de valores entre xeracións. “A nosa independencia permítenos tomar decisións pensando no longo prazo”, explica Bermejo. “Iso dános liberdade para investir en I+D, apostar pola sustentabilidade e manter a nosa identidade, mesmo nun mercado globalizado e moi competitivo”.
Neste sentido, este proxecto é un exemplo de como a innovación pode actuar como catalizador da tradición. “Non se trata só de incorporar tecnoloxía, senón de facelo con sentido. Queremos que cada avance mellore o que xa facemos ben, que reforce a nosa conexión co territorio e achegar valor real ao consumidor”, subliña.
O impacto do proxecto reflíctese tanto na mellora de procesos produtivos como na creación de coñecemento aplicable ao sector. No medio prazo, a empresa espera consolidar unha liña de produtos diferenciados, sustentables e de alto valor engadido, que reforcen a marca e contribúan ao desenvolvemento da sidra asturiana no seu conxunto. “Aspiramos a que a nosa experiencia sirva de referencia para o sector e demostre que a innovación biotecnológica pode ir da man da tradición”, conclúe Bermejo.
O proxecto contou co respaldo de CDTI Innovación e os fondos europeos FEDER. “A axuda foi clave para acelerar o proxecto, permitíndonos acceder a tecnoloxía avanzada e colaborar con expertos en biotecnoloxía e procesos de fermentación”, destaca o director financeiro. Desde unha perspectiva máis ampla, engade, “este tipo de financiamento impulsa a innovación nas pemes, xera emprego cualificado e promove un modelo produtivo máis sustentable e competitivo”.
Consolidada como unha marca emblemática, Sidra O Gaiteiro mira ao futuro coa mesma vocación emprendedora que inspirou aos seus fundadores. A compañía traballa actualmente en reforzar a súa internacionalización, ampliar a súa gama ecolóxica e continuar automatizando os seus procesos mediante tecnoloxías limpas e eficientes.
CDTI Innovación
O Centro para o Desenvolvemento Tecnolóxico e a Innovación, CDTI E.P.E. é unha empresa pública dependente do Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades, cuxo obxectivo é a promoción da innovación tecnolóxica no ámbito empresarial. A misión do CDTI é conseguir que o tecido empresarial español xere e transforme o coñecemento científico-técnico en crecemento globalmente competitivo, sustentable e inclusivo. En 2024, no marco dun novo plan estratéxico, o CDTI proporcionou máis de 2.300 millóns de euros de apoio a empresas e startups españolas.
Máis información:
Oficina de Prensa
prensa@cdti.es
91-581.55.00
En Internet
Sitio web: www.cdti.es
En Linkedin: https://www.linkedin.com/company/29815
En X: https://twitter.com/CDTI_innovacion
En Youtube: https://www.youtube.com/user/cdtioficial
Este contido é copyright © 2025 CDTI,EPE. Está permitida a utilización e reprodución citando a fonte e a identidade dixital de CDTI (@CDTI_innovacion).