Erreportajea: CDTI Innovationek, FEMPA funtsekin, Espainiako arrantzaren eta akuikulturaren eraldaketa teknologikoa azkartu du, 73 milioi eurorekin baino gehiagorekin
Berrikuntzak ere nabigatzen du Espainiako uretan. CDTI Innovationek bultzatuta eta Europako FEMPA funtsekin batera finantzatuta, arrantza- eta akuikultura-sektorearen eta itsas jatorriko elikagaien ekoizpenaren eta kontserbazioaren transformazio teknologikoa indartsu doa aurrera, 91 proiektutan 73 milioi euro mobilizatzeari esker. Emaitza: lehiakortasun handiagoa, jasangarritasun handiagoa, enplegu kualifikatu gehiago eta aukera gehiago ekonomia urdina etorkizuneko iturri gisa ikusten duten enpresa txiki eta ertainentzat
2014az geroztik, CDTI Innovationek 91 proiektu onartu ditu arrantzaren, akuikulturaren eta itsas jatorriko elikagaien produkzioaren, prozesatzearen eta kontserbazioaren alorretan, Europako FEMPA funtsen kofinantzaketarekin, 73 milioi euro baino gehiago mobilizatuz. Kopuru horretatik, CDTIk ia 57 milioi euro jarri ditu —kopuru osoaren % 77— 61 erakunderi laguntzeko, eta horietatik ia % 80 enpresa txiki eta ertainak dira. Laguntza horiei esker, sektoreak 140 enplegu berri sortu ditu, eta horietatik %51 lanpostu kualifikatuak dira eta %26 emakumeek betetzen dituzte.
Oro har, CDTIk I+Gko 135 proiektu onartu ditu 2014tik, soilik arrantza eta akuikulturaren sektorean, eta 85 milioi euroko aurrekontua mobilizatu du guztira. Horietatik 60 milioi inguru (% 71) erakundeak konprometitutako laguntzei dagozkie. Enpresa-ehunari dagokionez, 86 erakunde babestu dira, eta enpresa txiki eta ertainek pisu nabarmena izan dute, guztizkoaren % 74. Eragina lan-eremuan ere islatzen da: 233 enplegu sortu dira, % 61 kualifikatuak eta % 30 emakumeek okupatuak; horrek aurrerapen nabarmena adierazten du tradizioz maskulinizatuta egon den sektorean.
Banaketa geografikoari dagokionez, Galizia, Valentziako Erkidegoa, Andaluzia eta Balear Uharteak dira laguntza-bolumen handiena bildu duten autonomia-erkidegoak, eta horrek erakusten du itsasoko eta akuikulturako sektoreak garrantzi estrategikoa duela Atlantikoko eta Mediterraneoko itsasertzeko eskualde giltzarrietan.
Espainia, Europako liderra ekonomia urdinean
Espainiak aurrera egin du ekonomia urdinaren eraikuntzan —itsasoaren eta ur-baliabideen mende dauden jarduera-multzo gisa ulertuta—, zeina gero eta berritzaileagoa eta jasangarriagoa baita, eta Europako hazkundearen motor estrategikoetako bat da.
Ekonomia urdineko zazpi sektore kontsolidatuek —itsas baliabide biziak, itsas baliabide ez-biziak, itsas energia berriztagarria, kostaldeko turismoa, portu-jarduerak, itsas eraikuntza eta konponketa eta itsas garraioa— 4,82 milioi pertsona inguru enplegatu zituzten zuzenean, 890.000 milioi euro baino gehiago sortu zituzten fakturazioan eta 250.000 milioi euro baino gehiago ekarri zituzten balio erantsi gordinean (BEG), Ekonomia Urdina EBn 2025. txostenaren arabera.
Europa mailan, Espainia posizio nabarmen batean dago: EBko ekonomia urdineko enplegu hornitzaile handiena da eta Alemania, Italia eta Frantziarekin batera, sektoreko BEGaren %60 biltzen du. Gainera, segmentu estrategikoetan nabarmentzen da, hala nola, kostaldeko turismoan eta itsas baliabide bizidunetan.
Arrantzarako eta akuikulturarako norabide berria
Ekonomia urdina osatzen duten jarduerek —hala nola arrantzak, akuikulturak eta itsas jatorriko elikagaien ekoizpenak— berrikuntza- eta eraldaketa-potentzial handia dute eredu iraunkorragoak eta lehiakorragoak lortzeko, eta klima-aldaketa, elikagaien segurtasuna, trantsizio energetikoa eta kostaldeko eta itsasoko ekosistemen birsorkuntza bezalako erronka globalei erantzuteko gai dira.
Biki digitala, Galizian arrantza eraginkorragoa egiteko. Cabomar enpresa galiziarrarena bezalako proiektuek erakusten dute berrikuntzak arrantza-sektorearen iraunkortasuna hobetu dezakeela maila guztietan. CDTIren eta FEMPA funtsen laguntzarekin, konpainiak biki digital bat ezarri du, bere ekoizpen-instalazioaren kudeaketa eraldatzen duena. “Tresna honek erabakiak hartzeko modua birdefinitu du, trazabilitatea, errendimendua eta eraginkortasun operatiboa hobetuz”, azaldu dute konpainiatik. Twinfishek, proiektua bataiatu den bezala, ekoizpen-lerroak simulatzeko, eskari-gailurrak aurreikusteko eta giza baliabideak eta baliabide materialak optimizatzeko aukera ematen du. “Eragina ingurura zabaltzen da: lehengaien aprobetxamendua hobetzen du, hondakinak murrizten ditu eta uraren eta energiaren kudeaketa eraginkorra sustatzen du”, azpimarratu dute. “Laguntza horiek gure instalazioak modernizatzen laguntzeaz gain, lanpostuak hobetzen ere lagundu dute, tokiko enplegua sendotuz eta Galizian gure hornitzaile sarea indartuz”, nabarmendu dute Cabomarretik.
Genetika aurreratua Mediterraneoko akuikultura erresilienterako. Balear Uharteetan, AQUIKULTURA BALEAR, S.A.U enpresa akuikulturari aplikatutako genetikan aitzindaria den proiektu baten buru da. Gen6-k hautespen genomiko aurreratua sartzen du urraburua eta lupia hobetzeko programetan. “Dentsitate handiko tresna molekularrei esker, gaixotasunen aurkako erresistentziarekin eta klima-aldaketarekiko tolerantziarekin lotutako geneak identifika ditzakegu”, adierazi dute enpresatik. Ezagutza horrek ustiategien biosegurtasuna eta eraginkortasuna hobetzen ditu, populazio basatien gaineko presioa murrizten du eta landutako espezieen dibertsifikazioa bultzatzen du. “FEMPAren eta CDTIren laguntzari esker, talentu zientifikoa txertatu dugu, ikerketa-zentroekin lan egin dugu eta abangoardiako teknologiak erabili ditugu”, adierazi dute.
Itsas jatorriko elikagaiak eta enplegu urdina Cadizetik. Itsasoko produktuen eraldaketan eta merkaturatzean espezializatutako Petaca Chico enpresa cadiztarrak berrikuntzaren aldeko apustua egin du, lehiakortasuna hobetzeko eta jasangarritasunarekiko konpromisoa indartzeko. CDTI Innovacion enpresaren babesarekin eta FEMPA fondoen kofinantzaketarekin, konpainiak Thunnus eta Octopus proiektuak garatu ditu, atunaren prozesaketa optimizatzeko eta olagarroaren elaborazioa modernizatzeko, nazioartean duen posizionamendua indartzeko. “Atuna mozteko prozesuaren modua aldatzen dugu, tarteko urratsak kentzea lortuz eta energia aurreztuz. Hondakin organikoaren %100 animalien pentsuetarako aprobetxatu ahal izan genuen”, adierazi dute enpresatik. Haien eredua, diotenez, itsas ingurunearekiko errespetuan eta tokiko enplegua sortzean oinarritzen da: “Proiektuak martxan jarri zirenetik ia 200 lanpostu zuzen sortuz.” Horrez gain, laguntza publikoaren zeregina nabarmentzen dute: “Gure kasuan erabakigarria izan zen hazi eta enplegu egonkorra sortu ahal izateko.”
Espainiako itsas eta akuikultura-sektoreak berrikuntza eta finantzaketa binomioari esker egiten du aurrera, 2030 Agendaren, Europako Itun Berdearen eta etorkizuneko Ozeanoen aldeko Europako Itunaren helburuekin bat eginez. CDTI Innovationaren bidez bideratutako FEMPA bezalako europar funtsen bultzadarekin, enplegu kualifikatua sortzeko, trantsizio ekologikoa bizkortzeko eta funtsezko sektoreen lehiakortasuna hobetzeko gai den ekosistema urdina sendotzen ari da. Espainiako industria modernizatzeko aukera izateaz gain, itsaso eta ozeanoen inguruan zientzia, teknologia eta iraunkortasuna konektatzeko aukera ere ematen du.
Bibliografia
Europako Batzordea. (2025). The EU Blue Economy Report 2025. Publications Office of the European Union.
Europako Batzordea. (2025). European Ocean P. General for Maritime Affairs and Fisheries.
https://oceans-and-fisheries.ec.europa.eu/european-ocean-pact_en
Europako Batzordea. (2019). The European Green Deal. Publications Office of the European Union.
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52019DC0640
CDTI Berrikuntza
Garapen Teknologiko eta Berrikuntzarako Zentroa, CDTI E.P.E. Zientzia, Berrikuntza eta Unibertsitate Ministerioaren mendeko enpresa publikoa da, eta enpresa-eremuan berrikuntza teknologikoa sustatzea du helburu. CDTIren xedea da Espainiako enpresa-sareak ezagutza zientifiko-teknikoa sortzea eta eraldatzea, globalki lehiakorra, jasangarria eta inklusiboa izango den hazkundean. 2024an, plan estrategiko berri baten esparruan, CDTIk 2.300 milioi euro baino gehiagoko laguntza eman zien Espainiako enpresa eta startupei.
Informazio gehiago:
Prentsa
Bulegoa prentsa@cdti.es
91-581.55.00
Interneten
Webgunean: www.cdti.es
Linkedinen: https://www.linkedin.com/company/29815
Xen: https://twitter.com/CDTI_innovacion
Youtuben: https://www.youtube.com/user/CDTIoficial
Eduki hau copyright © 2025 CDTI,EPE da. CDTIren (@CDTI_innovacion) iturria eta nortasun digitala aipatuz erabil eta erreproduzi daiteke.